Парадзюдодан тұңғыш чемпион

Жаршы

Ақмарал Науатбек – Парадзюдодан жазғы Паралимпиаданың тұңғыш чемпионы. Арманы Олимп тұғырында алтын медаль тағыну еді, қайсар қыз мақсатына жетті. Анасын арқа тұтып, ақылына жүгінгені нәтижесін берді. Былтыр Парижде өткен жазғы Паралимпиада додасында 48 кг салмақта топ жарып, еліне тарихи алтынды тарту етті.

Былтырға дейін Па­ралимпиада ғана емес, жазғы Олимпия ойындарында дзюдо күресінен қазақ қыздарына медаль бұйырмай келген еді. Ойсыраған олқылықты қаршадай қыз бүтіндеп берді. Ақмарал Паралимпия ойын­дарының ширек финалында үндістандық Кокилоны айқын басымдықпен жықты. Жартылай финалда түрік қызы Жахиде Екені де еркін еңсерді. Финалда сыралғы қарсылас, француз қызы Мартине Сандринмен бел­десті. Өз елінде өтіп жатқан төртжылдық аламанның алтын медалі үшін Сандрин барын са­лып күрескенімен, қазақтың қар­шығадай қызының қайратына тө­теп бере алмай, ойсырай жеңілді.

Одан бұрын, 2022 жылы Әзер­байжанның Баку қаласында парадзюдодан әлем чемпионаты өтті. Ақмарал өзінің үй­рен­шікті салмағы саналатын ­48 килода белдесуге түсті. Барлық қар­сыластарын айқын ұтып, жаһандық доданың алтын меда­лін иеленді. Жалпы, парадзю­додан әлем чемпионатының ал­тын медалін спортшыларымыз­дың арасынан алғаш болып 2018 жылы Олжас Оразалы олжаласа, әйел­дер арасында Ақ­ма­рал тұң­ғыш топ жарды. Фи­налдық тартыс­та Францияның мақтанышы Марти­не Сандринді ұтты. Өзінен 17 жас үлкен қарсыласынан қаймық­қан жоқ. Ақмарал бес жасқа тол­ғанда бұл Мартине 2004 жылы Афи­на паралимпиадасының күміс медалін, 2008 жылы Бейжің, 2021 жылы Токио паралимпиадасының да ­фи­­налында сүрініп, күміс­ті олжалады. 2016 жылы мақсатына жетіп, Рио Паралимпия ойындары­ның чемпионы атанды. Міне, осындай ат үркітер атақ­­­­қа ие саңлақты қайсар қыз қаймықтыра біл­ді. Бакуде өткен әлем чем­пио­натының алтын медалі Ақма­ралға өте бағалы. Себебі ол осы дүние дидарын аударған додада Мартинеден бөлек Токио Паралимпиадасының чемпионы, әзербайжан қызы Шахана Гаджиева да белдесті. Өз елінде барын салып күрескенімен оған қола медаль ғана бұйырды.

Ақмаралдың көру қабілеті­нің нашарлауы туабітті кесел емес. Ол спорт мектебінде оқып жүріп жасөспірімдер арасын­да, жастардың додасында да белде­сіп айтарлықтай табысқа жетті. Бі­рақ бірте-бірте көзінің қарашы­ғы семе бастады. Тіпті дәрігерлер спортты доғару керегін де айтты.

– Сол сәтте менің алдымда екі таңдау тұрды. Екеуі де нартәуекел еді. Спортты осы арадан доғарып, өзімді басқа салада сынап көру немесе спортты қайта жалғастырып, өзімді парадзюдода сынап көру. Психологиялық тұрғыда ауыр соқты. 11 жастан бастап дзюдомен шұғылданып, 7-сыныптан бастап спорт мектебіне қабылданып, даңғыл жол енді басталған еді. 2020 жылы ересектер арасында ел чемпионы атандым. Бі­рақ медициналық тексерістің қо­рытындысы көңіл қуантпа­ды. Халықаралық сайыстарға қ­атысуыма рұқсат берілмеді. Ота жасатсам да еш қайран болмады. Тағдырға мойынсұндым, қиын сәтте анама арқа сүйеп, ақы­лын тың­дадым. Па­ра­дзюдомен спорттағы сапарымды жалғас­тырамын, әлем чемпионы атанамын, Паралимпиаданың ­алтынын аламын деген арманым­ның орындалатынына ана жүрегі шү­бәсіз сенді. Қандай қиындық, ке­дергі кезіксе де тіреу болатынын жет­кізіп, демеді. Сөйтіп, мақ­са­ты­мыз орындалды, – дейді батыр қыз.

Жақында Халықаралық дзюдо федерациясы Ақмарал Науат­бекке есім-сойы алтын түстес жазылған жапсырманы жіберді. Бұдан былай қазақтың қайсар қызы есімі алтын әріп­пен әдіптелген кимоно киіп күреседі. 26 жасқа толған ба­луанның 2028 жылы Лос-Анджелесте өтетін Паралим­пиада додасында топ жарып, екі дүркін чемпион атанатын мүмкіндігі мол. Пара спортта саңлақтарымыздың ішінен әзірге пауэрлифтингтен Давид Дегтя­рев қана Паралимпиаданың екі дүркін чемпионы деген даңққа ие. Германиялық егіздер Кармен мен Рамона 39 жастарында парадзюдодан паралимпиаданың күмі­сін олжалады. Демек, Ақмарал­дың тіпті 2032 жылы Аустралияда өте­тін Паралимпиада додасында да оза шабуына мүмкіндігі мол.