Ынтымағы жарасқан ел озады

Жаршы

«Қосылғанның – қолы ұзын, қос керуеннің – жолы ұзын» дейді халық тәмсілі. Қазақ елі аумалы-төкпелі заманда тағдыр талайымен жүздеген диаспорамен керуені­нің соқпағын түйіс­тірді. Бұл көш түйісіп қана қоймай, әділет жолына ынты­мақтаса бірігіп, қой үс­тіне бозторғай жұмырт­қалаған заман орнату үшін бір бақыт – бір ба­ғытқа бет алды. Әділет­ті ту еткен әділ елдің бұл сапарының ұзақ болмағы – баршаға ортақ мақсат.

21 наурыз – Ынтымақ күні. Осы күннің қарсаңында Астана қаласындағы Достық үйіне жол тарттық. Астана қаласы әкімдігі жанындағы «Қоғамдық келі­сім» мекемесі елорда­дағы түр­лі этностардың басын қо­сып, Наурыз мерекесін тойла­мақ екен. Наурызды ғана емес, Мем­лекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың бастамасымен «Наурызнама» тұжырымдамасының Ынтымақ күнін атап өтеді.

Бірлік пен ынтымақтың алтын ұясына айналған Достық үйінің алды – қарақұрым халық. Ақшаңқан киіз үйлер қаз-қатар тізіліп тұр. Алаңқайға тігілген алтыбақан әуелеген әнге үндесе тербеледі. Бүрмелі көйлек, ойлы камзол киіп, алтыбақан тепкен қыздардың сыңғыр күлкісі құлақты қытықтайды. Боз кілемнің үстінде күш сынасқан балуандарды қиқулап қолдаған жұрт шу-шу етеді. Қол мергендігіне үміт артқан балалар асық ойнап, асыр салады. Аздың азаншысы емес, көптің қазаншысы болуды қалайтын қазақтың ұлттық киімін киген түрлі этнос өкілдері ерсілі-қарсы­лы қыдырыстап жүр. Жүздерінде – шаттық, езулерінде – күлкі.

ап

Біз алдымен Башқұрт­с­тан­да дүниеге келіп, қырық жылдан аса уақыт қазақ же­рін­де тұрып жатқан башқұрт қызы Гүзәл Сүлейменовамен тіл­дестік. Ол: «Наурыз мейрамы – достықтың мерекесі. Біз жыл сайын Наурызды асы­ға күтеміз. Осы күні Астана қала­сында тұратын түрлі этнос өкілдері бас қосып, бір-бірі­мізді құттықтаймыз. Бұл күнді қазақ, башқұрт, өзбек, ұй­ғыр секілді түркі халықтары ғана емес, неміс, украин, кәріс­тер­ге дейін тойлайды. Себебі біз осы күні наурызкөже, бауырсақ пісіріп, өзімізді қа­зақ сезінеміз», деп ағынан жа­рылды.

Астана қаласындағы өзбек этно-мәдени орталығының төрағасы, Ұлттық құрылтай мү­ше­сі Шерзод Пулатов болса, Наурыз мерекесін Қазақстан халқы Ассамблеясына қарайтын этно-мәдени бірлестіктер 30 жыл­дан бері тойлап келе жатқанын, Президенттің баста­ма­­­­­сымен «Наурызнама» тұжы­­­­рымдамасы бекітіліп, 10 күннің бірі Ынтымақ күні деп таныл­­ған­нан кейін бұл мейрамның мәні тіпті артқанын тілге тиек етті.

«Біздің мемлекетіміз осыдан 30 жыл бұрын Қазақстан халқы Ассамблеясын құрып, түрлі этностың басын қосып, бәрімізді бір шаңырақтың астына жиды. Меніңше, ын­тымақ пен бірліктің іргета­сы ортақ құндылықтар қалыптас­қан­да ғана берік болады. Сондықтан да Президенттің бастамасымен Наурыздың бір күні ынтымаққа арналып, бұл мейрамның бірліктің мере­­кесіне айналғаны бізді қуан­­тады. Ұлттар мен ұлыстар ара­сын­дағы сыйластықты күшей­тіп, бір-бірімізге деген құр­метімізді арттыратын мей­рамның алдымызға қойған ұлы мақ­­­сатқа жетуге жол са­ла­рына сеніміміз мол», деді Ш.Пулатов.

ап

Татар-башқұрт мәдени бірлестігінің жетекшісі Сергей Садықов Наурыз мере­ке­сі­не арналған киіз үйлерді елор­да­дағы этно-мәдени орта­лық­тар тіккенін айта келіп, бұл мейрамның басты ерекшелігі ұлттық өнер мен ұлттық ойындар екеніне тоқталды.

«Өздеріңіз көріп отырған­­дай, бүгін арқан тарту, асық ату, күрес, гір көтеру секілді ұлттық ойындар өтіп жатыр. Қазақтың ұлттық ойындары бәріміз үшін қызық. Сонымен қатар бұл күні қазақтың әнін айтып, биін билеп бір жасап қаламыз», деді С.Садықов.

Тірлігінің тамырын бірлікке бай­лаған еліміз ынтымақтың бұзыл­майтын қорған екенін азат­тықты алған күні шын түй­сінді. Тағдырдың жазуымен қазақ жерін паналаған түрлі этнос өкілдеріне тізесін батырмай, құшағын ашты. Шеттен кел­генді шетқақпай жасап, жетім қозыдай жәутең­дет­пей бауырына басты. Дос­тық үйі алаңында өткен Наурыз мере­ке­сіндегі аура сол сая­сат­тың дұ­рыс­тығының айқын айғағы секіл­ді көрінді.

Біздің білуімізше, Наурыз мерекесіне идеялық тұрғыда әр беретін Ынтымақ күні еліміздің әр аймағында дәл осылай тойланып жатыр һәм тойлана береді де.

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан халқы Ассамблеясының ХХХІІІ сес­сия­сында «Бәріміз – бір елдің азаматымыз. Тарих тоғыс­тырған тағдырымыз – бір, сенім­­мен қадам басатын келе­ше­­гіміз – бір. Біз біртұтас ұлт ретінде әрдайым бабалар ама­натына адал боламыз. Қасиетті қарашаңырағымыз – Қазақ­станның жарқын бола­шағын бірге жасаймыз. Біздің мақ­са­ты­мыз айқын, бұл – Әділетті Қазақстанды құру», деген еді.

Ендеше, Наурызнаманың 10 күндігіндегі Ынтымақ күнін бабалар аманатына адал болып, бір келешекке нық қадам басуға ұйытқы болар мереке деп танитын күн туып келе жатыр.